Rare fruit na lipote Mabuti sa kalusugan

Ang mga taga-Alabat, Quezon ay mahilig kumain ng maasim at maliit na tila duhat na bunga na kilala bilang lipote. Ito ay pinipitas mula sa puno nang maingat dahil sa sarap at benepisyo nito sa kalusugan. Sa isang episode ng "Kapuso Mo, Jessica Soho," ibinahagi na mas maliit ang lipote kaysa duhat, at maasim ang lasa na balanse ng alat mula sa asin.

Hindi madaling kunin ang mga bunga ng lipote mula sa puno dahil madaling masira kapag nahulog sa lupa. Kailangan itong akyatin o lagyan ng pangsalo sa ilalim para mapanatili ang integridad nito. Ang puno ng lipote ay umaabot ng 10 hanggang 15 talampakan ang taas, kaya kailangan ng extra ingat sa pag-akyat.

Tinatawag din ang lipote ng mga taga-Ifugao na "Aru," at sa ibang lugar naman ito ay kilala bilang "Baligang," "Maligang," o "Amhi." Ayon kay Jayson Mansibang, isang botanist, ang lipote ay may scientific name na Syzygium polycephaloides at ito ay "native" sa Pilipinas ngunit hindi naman ito ang ulirang halaman sa lugar.

Read also: Ang Gwapong Baked Mac Vendor na Si Enteng  

Iba ang lipote sa Pilipinas dahil ito ay maituturing na "rare fruit" dahil hindi pa ito gaanong kilala at ginagamit sa pagkain. May mga nagtitinda naman ng lipote kagaya ni Christian Layosa na nakakakolekta ng 40 kilo nito kada linggo at ibinebenta sa presyong P40 kada kilo.

Isa sa mga suki ni Layosa ang samahan ng mga kababaihan sa Alabat na gumagawa ng "Lipote wine" mula sa bunga ng lipote. Ang naturang wine ay iniipon sa loob ng tatlong buwan bago inumin. Sa peak season ng lipote, kayang magproseso ng 337 kilo ang grupo araw-araw at makatatanggap ng 100 gallon lipote wine.

Ang Lipote wine ay mabibili sa presyong P250-450 kada bote at maaari itong ihambing sa lambanog. Si De-an Eclavea-Quezon naman ay nagtitinda ng lipote na hinahati sa stick, binabalutan ng asukal, at inaalok bilang "Pinoy version" ng popular na street food na "tanghulu" sa halagang P6 kada stick na may tatlong piraso.

Puwedeng hantungan ang lipote bilang substitute sa blueberry, at puwede itong gawing palaman sa tinapay. Pwede rin itong gamiting panghimagas gaya ng lipote ice cream.

Ang lipote ay mayaman sa Vitamin C ayon kay Aira Jane Gonzales, isang opisyal ng National Nutrition Council. Sa bawat 100 grams ng lipote, naglalaman ito ng mahigit 18mg ng Vitamin C, na katumbas ng 30% na rekomendadong Vitamin C intake para sa isang babae sa isang araw.